Kira Bedelinin Tespitine İlişkin Yargıtay Kararı

Yargıtay 6. HD., E. 2015/9518 K. 2016/4320 T. 2.6.2016
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, aylık kiranın endeks uygulanarak 01.03.2015 tarihinden itibaren brüt 3.610,55 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm
davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili, dava dilekçesinde; Davalının davacıya ait taşınmazda 01/03/2013 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli sözleşme ile kiracı oluduğunu, sözleşmeye uygun yıllık artış yapmadığını belirterek aylık kira bedelinin endeks uygulanmak suretiyle 01/03/2015 tarihinden itibaren net 3.020 TL olarak tespitini talep etmiştir. Davalı vekili, ikinci yıl kira artışı yapılmaması yönünde anlaştıklarını, davaya konu üçüncü yıl %10
artış ile 2.750 TL ödemeye başladığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, aylık kiranın endeks uygulanarak 01.03.2015 tarihinden itibaren brüt 3.610,55 TL, net 2.888,44 TL olarak tespitine karar verilmiştir.
Yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe, hak ve nesafet ilkesine göre kira parasının tespit edildiği dönemden sonra üç yıl için ard arda
endeks uygulanarak bulunacak kira parasının o dönem için hak ve nesafete uygun ve aşırı olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise yeniden hak
ve nesafete göre kira parası tespit edilebilecektir.01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesinde “ Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline
ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.Taraflarca bu konuda bir
anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra
yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından üretici fiyat endeksindeki artış oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz
önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir.” hükmü, Türk Borçlar Kanununun
Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunun 2.maddesinde geçmişe etkili olma başlığı altında “Türk Borçlar Kanununun düzenine ve genel ahlaka ilişkin kuralları gerçekleştirdikleri tarihe bakılmaksızın, bütün fiil
ve işlemlere uygulanır.” hükmü yer almaktadır. Türk Borçlar Kanununun kira artışına ilişkin 344.maddesindeki düzenleme kiracıları koruyucu nitelikte olup, kamu düzenine ilişkindir.Ancak kiracının tacir olması durumunda 6217 Sayılı Kanunun geici 2 inci maddesi gereğince bu kanun hükmü 8 yıl süreyle uygulanamaz.
Olayımızda; 01/03/2015 tarihinden itibaren kira parasının tespiti istenmiş olup, Mahkemece endeks uygulanmak suretiyle bir önceki dönem ödenmesi gereken kira bedelinin belirlenerek, yine bu bedele endeks uygulanarak brüt kira bedeline hükmedilmesi gerekirken, hatalı hesap yapılarak ve gerekçede bu rakama nasıl ulaşıldığı da denetime elverişli olarak gösterilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından
hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün
BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 02.06.2016 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.

*Karara lexpera.com.tr adresinden ulaşılmıştır.