Yargıtay 12. CD., E. 2020/9591 K. 2022/6292 T. 6.10.2022
Taksirle öldürme suçundan sanık …’nin beraatine, sanık …’ın mahkumiyetine ilişkin hükümler ile görevi kötüye kullanma suçundan sanıklar …, …, … ve … hakkında verilen düşme hükümleri, sanık … müdafii,
katılanlar … ve … vekili, katılanlar …, . ve . vekili, katılanlar … , …, … ve … ile mahalli Cumhuriyet savcısı tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:23.10.2011 tarihinde yerel saatle 13:41
sıralarında, merkez üssü … ili, … ilçesinde meydana gelen ve . üssü .Köyü civarı, değeri değişik kuruluşlara göre 7,1 ile 7,3 arasında değişen, odak derinliği 19,02 km olan depremin meydana gelmesi üzerine .Mahallesi . Caddesinde bulunan .nin de içinde bulunduğu . Apartmanı’nın yıkılması ve çökmesi sonucu yirmi altı kişinin öldüğü, yapılan ölü muayene işlemleri sonucu ölenlerin göçüğe (depreme) bağlı olarak hayatlarını kaybettiklerinin tespit edildiği, şikayeti devam etmekte olan katılanlar … ve .’in ise duyularından veya organlarından birinde işlev kaybı oluşacak şekilde yaralandıkları olayda;Dosya kapsamında mevcut bilirkişi raporlarına göre; … İli … İlçe, … yolu Mahallesi, 81 ada ve 42 parselde bulunan… Apartmanının (.Cafe) yapım yılı tam olarak bilinmemekte olup, binanın temellerinin 2000 yılında atılmış olduğu ve 2003 yılında da faaliyete geçmiş olduğu, 28.04.2000 tarihinde … Mühendislik tarafından hazırlanan inşaat alanı jeoteknik etüt raporu, 22.12.2000 tarih ve 2000/55 numaralı yapı ruhsatı, 24.02.2004 tarihli ilave kat ruhsat vc yapı kullanma izin belgesi dilekçesi, 22.03.2004 tarih ve 2004/10 numaralı yapı kullanma izin belgesi, gerekli muvafakat yazıları ve noter evraklarından binanın 1997 yılından sonra yapıldığı, …Apartmanının (… Cafe) yapım yılına göre, 1997-Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik kapsamına girdiği,
23.11.2011 tarihli bilirkişi raporuna göre binanın taşıyıcı sistemi betonarme olup, zemin ve 3 normal olmak üzere toplam 4 kattan oluştuğu, üst katta ayrıca teras bulunduğu, 22.12.2000 tarihli yapı ruhsatına göre bina,
…, dükkan olarak kullanılan zemin ve konut olarak kullanılan 4 normal olmak üzere toplam 6 kattan oluştuğu, 22.03.2004 tarihli yapı kullanma izin belgesine göre ise bina, …, dükkan olarak kullanılan zemin ve konut
olarak kullanılan 5 normal olmak üzere toplam 7 kattan oluştuğu, dosya kapsamında apartman binasına ait mimari, statik ve elektrik tesisat projeleri bulunduğu, ancak analizler sırasında dikkale alınması gereken ve
binanın proje verileri olarak tanımlanan malzeme özellikleri (beton ve donatı sınıfı) ve zemin özelliklerinin (zemin emniyet gerilmesi, zemin yatak katsayısı, zemin sınıfı karakteristik periyotları ile zemin birim hacim
ağırlığı) projeden elde edilemediği, mimari projeden binanın …, zemin ve 4 normal kat olmak üzere toplam 6 kattan oluştuğu, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgeleri, projeler ve raporlardan binanın kat sayıları
arasında farklılıkların bulunduğu, yapı ruhsatında belirtilen zemin ve normal kat yükseklikleri, mimari ve statik proje ile uyumlu olduğu, yapı kullanma izin belgesinde en üst normal kat hariç belirtilen kat yükseklikleri, mimari ve statik proje ile uyumlu olup, apartmana ait mimari, statik, elektrik tesisat projeleri ile zemin etüt raporunun da dosyada yer aldığı, ancak statik hesap raporlarının mevcut olmadığının görüldüğü, 1997-Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmeliğin “7.2 Genel Kurallar” bölümünde deprem bölgelerinde kullanılacak binalarda dikkate alınması gereken minimum beton sınıfları hakkında bilgi verildiği, …Apartmanına (… Cafe) ait statik projede malzeme ve donatı sınıfı belirtilmemiş olduğu, ayrıca binaya ait hesap raporlarının da bulunmadığı, …Apartmanına (… Cafe) ait karot numuneler üzerinde gerçekleştirilen
merkezi basınç deneyi sonucunda, numunelerin ortalama basınç dayanımının 10.28N/mm2 olarak elde edildiği, karot dayanımlarının da 8.09-12.75N/mm2 arasında değiştiği, bunun da binada dökülen betonun
oldukça heterojen olduğu anlamına geldiği, 1997 yılında yayımlanan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelikte belirtilen minimum beton sınıfı olan C16’yı sağlamadığı, yönetmeliğin “7.2.5.
Malzeme Dayanımları” bölümünde birinci ve ikinci derece deprem bölgelerindeki binalarda C20 veya daha yüksek dayanımlı beton kullanılması zorunludur ibaresinin bulunduğu, 1997-Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmeliğin “7.7.4 Kolon Enine Donatı Koşulları ” bölümünde kolon sarılma bölgeleri, kolon orta bölgeleri ve kolon-kiriş birleşim bölgeleri için dikkate alınması gereken uzunluklar, bu bölgelerdeki etriye yüzdesi, çap ve aralıkları hakkında bilgiler verildiği, …Apartmanı için hazırlanan bilirkişi raporuna göre, etriye çapı açısından yeterlilik gözükürken, etriye aralığı açısından ve binanın mevcut taşıyıcı elemanlarının donatı detaylandırmasında yetersizlikler olduğunun belirlendiği, yine bilirkişi raporu ile proje verilerine göre, kolon boyutları, donatı çap ve adetlerinde de farklılıklar olduğu, parça beton numuneler içerisinde boyut itibariyle standart dışı büyüklükte agregalar olduğunun belirlendiği, Mahkemece hükme esas alınan 07.09.2015 tarihli bilirkişi heyet raporunda; dava konusu depremde yıkılan… Apartmanına ilişkin görsel ve deneysel olarak tespit edilen teknik yetersizliklerle itibar edildiği, binanın yapım yılı tam olarak bilinmemekle birlikte, 28/04/2000 tarihinde … Mühendislik tarafından hazırlanan inşaat alanı Jeoteknik Etüt raporu, 22/12/2000 tarih ve 200/55 numaralı yapı ruhsatı, 24/02/2004 tarihli ilave kat ruhsat ve yapım kullanma izin belgesi dilekçesi, 22/03/2004 tarih ve 2004/110 numaralı yapı kullanma izin belgesi, gerekli muvafakat yazıları ve noter evraklarından binanın, 1997 yılından sonra yapıldığının anlaşıldığı ve
yapım yılı itibari ile binanın 1997 Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik Hükümlerine göre tasarlanarak inşa edilmesi gerektiği, sanık …’nin yıkılan binanın “fenni mesulü” olduğu, ancak fenni
mesul olmaktan kaynaklanan görevlerini yerine getirmediği, dolayısıyla binanın yıkılmasına neden olan imalat hatalarından sorumlu olduğu, binanın yıkılması sonucunda meydana gelen ölüm ve yaralanmalar bakımından dikkat ve özen yükümlülüğünü ihlal eden ihmali davranışının müessir olduğu, sanığın soruşturma ve kovuşturma aşamasında binanın bitiminden sonra ruhsatlandırma için fenni mesullüğü üstlendiği yolundaki
savunmasının bir ispat meselesi olduğu, savunmasındaki hususların doğruluğunun mahkemece tespit edilmesi halinde, binanın yıkılmasında müessir olan yapım eksikliklerinden dolayı bu kişinin sorumlu tutulamayacağı, sanık …’ın söz konusu binanın sahibi ve müteahhidi olarak yapımdan sorumlu olduğu halde, yürürlükteki kurallara uygun bir inşaat yaptırmamak bakımından kendisine düşen dikkat ve özeni göstermemesi nedeniyle sorumlu olduğu,İmar ve Belediye mevzuatına göre belediyelerin ruhsat verdikleri inşaatların yapımıyla ilgili denetleme görevlerinin binanın inşaat tekniğine göre inşa edilip edilmediğini kapsamadığı, bu nedenle belediye görevlileri … …, Burhan , … ve … hakkında yapılacak değerlendirmede bu hususun dikkate alınması gerektiği, ancak bilirkişi raporundan gerekse KTÜ raporlarından anlaşılacağı üzere somut olayda, …Apartmanı için statik hesap ve raporu ile mimari ve statik proje sorumlusu olmadığı halde yapı ruhsatı verildiği, mimari ve statik proje sorumlusu ile statik hesap ve raporu olmayan bir bina ile ilgili ruhsat veren, bu hususta üzerlerine düşen dikkat ve özeni göstermeyen belediye görevlilerinin, meydana gelen ölüm ve yaralanmalar bakımından cezai sorumlulukları yoluna gidilmesi gerektiği sonucuna varıldığı, Dosya kapsamında mevcut bilirkişi raporları, yapılan inceleme, değerlendirme ve deliller neticesinde; 1. derece deprem bölgesinde yer alan… Apartmanının taşıyıcı elemanların donatı detaylandırmasında yetersizlikler olduğu, binada projelendirme, yapım ve … bitimi aşamalarında Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik ve İmar Kanunu esaslarına yeterince uyulmadığının belirlendiği, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün soruşturma aşamasında belediye görevlileri olan sanıklar …, …, … ve … hakkında yaptığı ön inceleme sonucunda aldığı 25.01.2013 tarihli kararında; …Apartmanı kat adedinin imar planı, mimari proje, yapı ruhsatı ve uygulamada 5 kat olduğu halde 22.03.2004 tarihli yapı kullanma izin belgesinin zemin +5 kat olmak üzere toplam 6 kat olarak verilmesi nedeniyle, 3194 sayılı İmar Kanununun 30. maddesine aykırı hareket edildiği gerekçesi ile soruşturma izni verildiği anlaşılmakla yapılan incelemede; I- Sanık …’nin taksirle öldürme suçundan beraatine ilişkin hükme yönelik, katılanlar … ve … vekili, katılanlar …, … ve … vekili, katılanlar …, …, … ve … ile mahalli Cumhuriyet savcısının temyiz itirazlarının incelenmesinde binanın mevcut taşıyıcı elemanlarının donatı detaylandırmasında ve etriye aralığı açısından yetersizlikler olduğu, beton içerisinde standart dışı agregaların mevcut olduğu, kolon boyutları, donatı çap ve adetlerinde farklılıklar göründüğü, malzeme kalitesinde, binanın proje ve yapım aşamasında yetersizlikler olması ve statik hesap raporu olmadan binaya ruhsat verilmesi, mimari ve statik projede belirtilen en üst normal kat yüksekliğinin yapı ruhsatında belirtilen yükseklik ile uyumlu olmadığı, yapı ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, projeler ve raporlardan binanın kat sayıları arasında farkılıklar olduğu halde, yapı kullanma izin belgesi verilen binanın inşa edilmesi sonucu, meydana gelen deprem nedeni ile yıkılmasında, sanıklar …, …, … ve …’ın objektif olarak var olan dikkat ve özen yükümlülüğünü öngörebilecek ve yerine getirebilecek durumda olmalarına rağmen, İmar Kanununa, 1997-Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik hükümlerine ve dönem itibariyle bilim ve fennin gerektirdiği teknik şartlara aykırı davrandıkları, üzerilerine
düşen dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranarak, mevcut sonucun gerçekleşmesinde etkili oldukları, bu nedenle meydana gelen ölümler ve yaralanmalar bakımından sanıkların eyleminin bilinçli taksirle öldürme
suçunu oluşturacağı gözetilmeksizin, görevi kötüye kullanma suçu bakımından değerlendirme yapılarak, suçun zamanaşımına uğradığı gerekçesi ile sanıklar …, …, … ve … hakkında düşme kararları verilmesi,
Kanuna aykırı olup, katılanlar … ve … vekili, katılanlar …, … ve … vekili, katılanlar …, …, … ve … ile mahalli Cumhuriyet savcısının temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden, hükümlerin 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi uyarınca tebliğnamedeki isteme aykırı olarak BOZULMASINA; 06.10.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
*Karara lexpera.com.tr adresinden ulaşılmış olup kararın tamamına lexpera.com.tr adresinden erişim sağlayabilirsiniz.